Betonherstel tunnels: ‘niet wachten tot brokstukken vallen’

 

In België zijn op korte tijd een groot aantal problemen ontstaan bij tunnels die in de jaren zeventig en tachtig zijn gebouwd. In bijna alle gevallen is de schade te wijten aan wapeningscorrosie door carbonatatie of de aanwezigheid van chloriden. Een mogelijke oplossing is de betondekking herstellen. Maar beter nog: preventief onderhoud. Tim Soetens en Mathias Maes van Sanacon pleiten voor proactief onderzoek naar depassivatie door CO2 en chloriden. Op die manier kan het onderhoud en het herstel van de (tunnel)constructie gericht plannen en budgetteren. Zo voorkom je het ‘drama’ dat zich nu in België afspeelt met grote economische gevolgen en een flinke imagoschade.

In België is de situatie van de tunnels ernstig onderschat, meent Tim. Het feit dat nu een tiental tunnels dringend aan reparatie toe zijn, heeft een aantal oorzaken. “In de tunnels wordt de constructie bedreigd door opspattend water. Chloriden (dooizouten) vreten zich in de betonconstructie en tasten ook de wapening aan. Anderzijds wordt de constructie in sommige situaties ook van bovenaf bedreigd als gevolg van de aanwezigheid van gebrekkige rioleringen net boven de dakplaat en een gebrekkige waterdichting, waardoor ook via deze weg schadelijke stoffen kunnen indringen in de constructie. Als er geen preventief onderhoud gebeurt of proactief wordt gecontroleerd komen deze problemen pas aan het licht als de brokstukken letterlijk naar beneden vallen.”

Schade aan een tunnel resulteert al heel snel in een veel groter probleem, stelt Mathias. “Vallende brokstukken zorgen voor een veiligheidsprobleem, niet zozeer structureel naar veiligheid van de constructie toe, maar wel naar uitbating van de tunnel toe; de veiligheid van de weggebruikers komt in het gedrang. En juist die (gevolg)schade is heel merkbaar en voelbaar voor de maatschappij met grote verkeershinder als een tunnel moet worden afgesloten. Onze visie is dan ook om niet te wachten tot de brokstukken naar beneden vallen, maar de constructie proactief te inspecteren. Om de vijf jaar zou bijvoorbeeld een visuele inspectie moeten afgewisseld worden met een grondige betondiagnose, nog vóór schade zichtbaar is.  En dan een inschatting maken wanneer de eerste problemen zouden kunnen ontstaan en daarop anticiperen. Voorkomen is beter dan genezen!”

België heeft de situatie dus ernstig onderschat. Tim: “Als er vijftien jaar geleden al een inspectieronde had plaatsgevonden, hadden de tunnels tegen een veel lager budget beschermd kunnen worden en is de gevolgschade niet zo groot als nu het geval is. Bij nieuwe tunnels is het dan ook belangrijk dat bij oplevering al een onderhouds-/inspectieplan wordt opgesteld zodanig dat carbonatatie of chloriden in de kiem wordt gesmoord.” Elke tunnel vraagt een eigen case, vult Mathias aan. “Elke tunnel is uniek en heeft te maken met heel eigen omgevings-, blootstellings- en aantastingsomstandigheden. Een grondige voorstudie is dan ook een vereiste. En de inspectie moet wel een meerwaarde hebben. Het is beter om een beperkt aantal gerichte metingen te doen, dan honderden globale metingen.”

Door te lang te wachten met onderhoud wordt de gevolgschade alleen maar groter en komt de infrastructuur in een slecht daglicht te staan, meent Tim. “Met een periodieke inspectie wordt dat voorkomen. Het is noodzakelijk om mistoestanden zoals in Italië, weliswaar aan een brug, te vermijden.”

 

Voor meer informatie verwijzen wij u door naar SanaconMeer informatie